Η οικονομία στην Ελλάδα ανθεί και κάποιοι μιλούν για «θαύμα» 10 χρόνια μετά την αποτυχία της εξόδου από το ευρώ. Ωστόσο, υπάρχουν λάμψεις αλλά και σκιές στην ανάκαμψη, γράφει ο Τζουζέπε Τιμπόνε στην Investire Oggi.
Σημειώνει χαρακτηριστικά:
Δεν αναφέρεται πλέον (η Ελλάδα) με υποτιμητικούς όρους, αλλά μάλλον επαινείται ως παράδειγμα επιτυχίας χάρη στις μεταρρυθμίσεις και την ικανότητα να ξεπεραστούν οι πιο δύσκολες προκλήσεις.
Η οικονομία στην Ελλάδα ανακάμπτει δυναμικά και φέτος, παρά την αβέβαιη διεθνή κατάσταση, θα πρέπει να αναπτυχθεί γύρω ή πάνω από το 2%. Αριθμοί που θα έκαναν χώρες όπως η Γερμανία να ζηλέψουν, καθώς ελπίζουν απλώς να καταφέρουν να καταγράψουν ένα νούμερο πάνω από το μηδέν μετά από δύο χρόνια ύφεσης. Σχεδόν μια ανατροπή της τύχης για τα μέρη στην κωμωδία.
Ελληνική Οικονομία, Κάθοδος στην Κόλαση
Πριν από δέκα χρόνια, αυτούς τους μήνες η πιο δημοφιλής λέξη ήταν « Grexit ».
Η έξοδος της Αθήνας από το ευρώ θεωρήθηκε το πιο πιθανό σενάριο μετά τη νίκη του Αλέξη Τσίπρα στις γενικές εκλογές και τις σκληρές διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές της Τρόικας (ΕΕ, ΕΚΤ και ΔΝΤ) για να επιτευχθεί η χαλάρωση των μέτρων δημοσιονομικής λιτότητας.
Το καλοκαίρι, ένα εσπευσμένο δημοψήφισμα θα του είχε αποδείξει ότι είχε δίκιο. Οι Έλληνες ήταν μαζί του και εναντίον των Βρυξελλών. Η επιστροφή στη δραχμή πλησίαζε.
Όχι ότι όλοι οι Έλληνες είχαν γίνει ξαφνικά ευρωσκεπτικιστές. Με απλά λόγια, η οικονομία στην Ελλάδα κατέρρεε και δεν έμενε καμία ελπίδα. Όλα ξεκίνησαν σε εκείνο το καταραμένο 2010.
Η κυβέρνηση του νέου σοσιαλιστή πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου παραδέχτηκε ότι το έλλειμμα ήταν 15% του ΑΕΠ, υπερδιπλάσιο από τα επίσημα στατιστικά στοιχεία.
Προέκυψε ότι η Αθήνα παραποιούσε επί χρόνια λογαριασμούς του δημοσίου για να μπει και να παραμείνει στο ευρώ.
Η βόμβα σκάει.
Η Τρόικα παρεμβαίνει για να αποφύγει τη χρεοκοπία . Σε πέντε χρόνια και μέσω τριών διεθνών προγραμμάτων διάσωσης, η χώρα έλαβε περίπου 280 δισ. ευρώ.
Ποτέ τόσα πολλά σε ένα μόνο κράτος.
Σημείο καμπής το 2015 με το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης
Μεταξύ 2009 και 2015, η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά σχεδόν 27%. Σαν να είχε ξεσπάσει πόλεμος. Η ανεργία το 2013 φέρεται να κορυφώθηκε στο 27,7%. Εν τω μεταξύ, νέοι άνθρωποι εγκατέλειψαν τη χώρα αναζητώντας καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στο εξωτερικό.
Μια απρόβλεπτη καταστροφή, κακώς διαχειριζόμενη από όλους, στις Βρυξέλλες όπως και στην Αθήνα.
Τον Μάιο του 2012, το ελληνικό δημόσιο χρέος αναδιαρθρώθηκε με ελάφρυνση χρέους 107 δισ. ευρώ. Συγκαλυμμένη χρεοκοπία, κυρίως σε βάρος των ίδιων των εγχώριων τραπεζών.
Όταν όλα φαίνονταν χαμένα, άρχισε η αργή ανάβαση. Ο Τσίπρας δεν έδωσε συνέχεια στην εντολή που έλαβε από το δημοψήφισμα και αποδέχθηκε το τρίτο πακέτο διάσωσης.
Η οικονομία στην Ελλάδα σταμάτησε να οπισθοδρομεί και άρχισε να αναπτύσσεται ξανά, ωθούμενη από τον τουρισμό.
Πέρυσι, 36 εκατομμύρια ξένοι επισκέφτηκαν αυτήν την όμορφη χώρα. Ο τομέας αντιπροσωπεύει το 18% του ΑΕΠ και περισσότερο από το 20% των θέσεων εργασίας, παρέχοντας απασχόληση σε 900.000 άτομα.
Ανάκαμψη της αγοράς εργασίας
Τα μακροοικονομικά στοιχεία δείχνουν μια σαφή βελτίωση: η απασχόληση είναι σχεδόν 70% μεταξύ των ατόμων ηλικίας 20 έως 64 ετών, σε σύγκριση με 67% στην Ιταλία και πολύ πάνω από το 52,5% του 2013.
Η ανεργία έχει μειωθεί στο 8,7% και οι δημόσιοι λογαριασμοί πάνε καλά.
Το 2024, το έλλειμμα ήταν μόλις 1% και, καθαρά από τόκους, ο κρατικός προϋπολογισμός έκλεισε με πλεόνασμα 2%.
Το Χρηματιστήριο Αθηνών υπερτριπλασιάζει τη μέση τιμή της μετοχής από τα χαμηλά του 2012 (+225%). Οι τράπεζες έχουν διαθέσει το μεγαλύτερο μέρος των επισφαλών δανείων και το δημόσιο χρέος, ενώ εξακολουθεί να είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη, έχει ήδη πέσει στο 155% από το πάνω από 200% στο οποίο είχε εκραγεί το 2020 λόγω της πανδημίας.
Αλλά όλα αυτά που λάμπουν είναι χρυσός;
Τα δεδομένα προσφέρονται για διπλή ανάγνωση. Η ελληνική οικονομία έχει σίγουρα ανακάμψει από τα χαμηλά στα οποία βυθίστηκε την τελευταία δεκαετία με την κρίση, αλλά παραμένει 15% πίσω από το μέγεθός της το 2008.
Η ίδια η έκρηξη της απασχόλησης πρέπει να ερμηνευτεί. Υπάρχουν σχεδόν 4,3 εκατομμύρια άνθρωποι που εργάζονται, αλλά το 2008 ήταν 4,6 εκατομμύρια.
Σε ποσοστιαία βάση, όμως, σήμερα είναι πολύ περισσότεροι λόγω του απλού γεγονότος ότι ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας έχει μειωθεί.
Και δεν είναι μόνο τα χαμηλά ποσοστά γεννήσεων. Ο πληθυσμός από τα 11,1 εκατομμύρια το 2010 έπεσε στα 10 εκατομμύρια το 2024.
Το ένα δέκατο των Ελλήνων προτίμησε να μεταναστεύσει.
Χαμηλοί μισθοί και κακή ανταγωνιστικότητα
Ακολουθώντας αυτή την τάση, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σήμερα αξίζει 10% περισσότερο από ό,τι το 2008 σε ονομαστικούς όρους.
Γεγονός παραμένει ότι ο μέσος μισθός το 2023 δεν ήταν ούτε 17.700 ευρώ ετησίως, 47% λιγότερος από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Το ίδιο το χρηματιστήριο έχει ανακάμψει από τα χαμηλά του, αλλά παραμένει 70% κάτω από τα επίπεδα του 2007.
Αν και υποστηρίζεται από τον τουρισμό, η οικονομία στην Ελλάδα απέχει πολύ από το να είναι ανταγωνιστική. Πέρυσι, το εμπορικό έλλειμμα ήταν 14,6% του ΑΕΠ. Οι εισαγωγές υπερτερούν κατά πολύ των εξαγωγών.
Τους τελευταίους μήνες γίνεται λόγος για το γεγονός ότι οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων έχουν πέσει κάτω από τα γαλλικά επίπεδα.
Προσοχή στους ψεύτικους μύθους: Η Ελλάδα θεωρούνταν κερδοσκοπικός εκδότης από τον Moody’s μέχρι πριν λίγες μέρες. Οι δημόσιοι λογαριασμοί της πάνε καλά, καθώς τα τρία τέταρτα του χρέους βρίσκονται στα χέρια των ευρωπαίων δημόσιων πιστωτών με ευνοϊκούς όρους (πολύ μεγάλες λήξεις και χαμηλά επιτόκια).
Η αγορά σημειώνει και αξιολογεί θετικά την κατάσταση. Αυτό δεν μειώνει το γεγονός ότι είναι ένα κράτος εγγυημένο από την ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια.
Η ελληνική οικονομία επωφελείται από την πολιτική σταθερότητα
Ωστόσο, η οικονομική ανάκαμψη στην Ελλάδα δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Μετά από πολλά χρόνια ύφεσης και δυσπιστίας, η αντίληψη του κόσμου για αυτό το μαργαριτάρι της Ευρώπης έχει αλλάξει οριστικά προς το καλύτερο. Η ίδια η ελληνική πολιτική θεωρείται πλέον πηγή σταθερότητας. Με το πέρας της εποχής διαμαρτυρίας του Σύριζα, από το 2019 ο συντηρητικός πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται στην εξουσία με φιλοευρωπαϊκές, φιλελεύθερες και μεταρρυθμιστικές θέσεις. Η Αθήνα έχει επίσης ξεπεράσει την πανδημία και τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο. Τα χειρότερα είναι πίσω μας και δεν υπάρχει νοσταλγία για το παρελθόν που ήταν. Ίσως αυτή είναι η πραγματική θετική κληρονομιά της κρίσης: οι Έλληνες θέλουν να κοιτάξουν μπροστά και να μην σκέφτονται τους Ευρωπαίους συμμάχους τους, παρά τα κραυγαλέα λάθη που έχουν κάνει.
Giuseppe Timpone
—
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ – Echedoros.blog
