Το αμερικανικό stealth βομβαρδιστικό B-2
Ακόμα κι αν προσφέρονταν δισεκατομμύρια δολάρια για αυτό, αυτό το αεροσκάφος δεν θα ήταν προς πώληση. Είναι το πιο ακριβό αεροσκάφος που κατασκευάστηκε ποτέ, με κόστος 2,13 δισεκατομμύρια δολάρια το καθένα, και έχουν παραχθεί μόνο 21.
Θεωρείται ένα από τα μυστικά της αμερικανικής στρατιωτικής και τεχνολογικής υπεροχής και ως εκ τούτου δεν έχει εξαχθεί σε καμία χώρα στον κόσμο, είτε σε συμμάχους είτε ακόμα και σε στενούς στρατιωτικούς εταίρους όπως το Ισραήλ.
Το αεροσκάφος έχει εμβέλεια άνω των 11.000 χιλιομέτρων χωρίς ανεφοδιασμό, περίπου την περιφέρεια της Γης, επιτρέποντάς του να φτάσει σε οποιονδήποτε στόχο στον κόσμο. Το εκτιμώμενο κόστος πτήσης ανά ώρα είναι περίπου 135.000 δολάρια, που ισοδυναμεί με την τιμή μιας πολυτελούς McLaren.
Ο σχεδιασμός του που μοιάζει με πετρίτη, σε συνδυασμό με τη μοναδική του ικανότητα να αποφεύγει όλα τα συστήματα ραντάρ, του έχει χαρίσει το παρατσούκλι «Αόρατο Θηρίο του Ουρανού».
Ακόμα και τα πιο ισχυρά συστήματα αεράμυνας, όπως τα ρωσικά S-400 και S-500, δυσκολεύονται να το εντοπίσουν. Μπορεί να μεταφέρει 16 πυρηνικές βόμβες, οκτώ JDAM 226 κιλών και δύο βόμβες διείσδυσης GBU-57, 14 τόνων.
Αυτό είναι το Northrop Grumman B-2 Spirit, ένα από τα σπανιότερα βομβαρδιστικά στον κόσμο, που χρησιμοποιήθηκε μόνο σε μεγάλους πολέμους των ΗΠΑ.
Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στον πόλεμο του Κοσσυφοπεδίου το 1999, στη συνέχεια στον βομβαρδισμό του Αφγανιστάν μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και αργότερα συμμετείχε σε μια επιχείρηση που στόχευε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, η οποία θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες αεροπορικές επιδρομές στην ιστορία της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ.
Η ανάπτυξη αυτού του βομβαρδιστικού χρονολογείται από τον Ψυχρό Πόλεμο, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Σοβιετική Ένωση ανταγωνίζονταν για την παγκόσμια κυριαρχία.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ αποφάσισε να αναπτύξει ένα πυρηνικό βομβαρδιστικό ικανό να διαπεράσει προηγμένες σοβιετικές άμυνες, για να αντικαταστήσει τα παλαιά βομβαρδιστικά όπως το Boeing B-52 Stratofortress, τα οποία δεν εντοπίζονταν εύκολα από τα ραντάρ.
Στο πλαίσιο του έργου ATB, η Northrop ανέλαβε το σχέδιο για το αεροσκάφος που αργότερα θα γινόταν γνωστό ως B-2 Spirit. Το έργο ήταν τόσο μυστικό που ακόμη και τα μέλη του Κογκρέσου δεν ήταν πλήρως ενημερωμένα για τις λεπτομέρειές του.
Βομβαρδιστικό stealth B-2
Ο σχεδιασμός του αεροσκάφους ήταν τόσο επαναστατικός που έμοιαζε με κάτι βγαλμένο κατευθείαν από την επιστημονική φαντασία, με συνεισφορές από αμερικανικούς κολοσσούς όπως η Boeing και η General Electric. Νέες τεχνολογίες αναπτύχθηκαν από την αρχή, συμπεριλαμβανομένων μηχανισμών stealth και παρεμβολής ραντάρ, ακόμη και οι βίδες και τα μπουλόνια σχεδιάστηκαν ειδικά. Οι τέσσερις κινητήρες του ενσωματώθηκαν στο πλαίσιο του αεροσκάφους για να μειώσουν τις εκπομπές θερμότητας και να ανακλάσουν τα κύματα ραντάρ, δίνοντάς του εξαιρετικές δυνατότητες stealth.
Το B-2 πέταξε για πρώτη φορά στις 17 Ιουλίου 1989, λίγους μήνες πριν από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Το αρχικό σχέδιο ήταν η παραγωγή 132 αεροσκαφών, αλλά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και τις περικοπές στον προϋπολογισμό, ο αριθμός μειώθηκε σε μόλις 21. Τα υπόλοιπα κεφάλαια διατέθηκαν για τη βελτίωση και την ανάπτυξη αυτών των μοντέλων περιορισμένης έκδοσης, γεγονός που ανέβασε το κόστος κάθε αεροσκάφους σε πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια.
Κατέστρεψε το 33% των σερβικών στόχων
Το B-2 είναι γνωστό για την απαράμιλλη ικανότητά του να πραγματοποιεί χτυπήματα ακριβείας βαθιά μέσα στο εχθρικό έδαφος, παρακάμπτοντας τα πιο εξελιγμένα αμυντικά συστήματα. Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κοσσυφοπεδίου, μόνο του κατέστρεψε το 33% των σερβικών στόχων τις πρώτες οκτώ εβδομάδες, αφού πραγματοποίησε 22 εξόδους από μια βάση στο Μιζούρι προς το Κοσσυφοπέδιο χωρίς να εντοπιστεί.
Στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στη Λιβύη, στην Υεμένη
Το 2001, πραγματοποίησε την μεγαλύτερη σε διάρκεια πολεμική αποστολή στην ιστορία, διάρκειας 44 ωρών, στο Αφγανιστάν. Συμμετείχε επίσης στην εισβολή στο Ιράκ το 2003 και στην εκστρατεία του ΝΑΤΟ στη Λιβύη το 2011. Το 2004, χρησιμοποιήθηκε για να στοχεύσει πέντε υπόγειες τοποθεσίες αποθήκευσης όπλων των Χούθι χρησιμοποιώντας βόμβες GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (MOP), που θεωρούνται η πιο επικίνδυνη συμβατική βόμβα στον κόσμο.
Στο Ιράν
Οι επιχειρήσεις του B-2 κορυφώθηκαν με την « Επιχείρηση Midnight Hammer », στην οποία επτά αεροσκάφη συμμετείχαν σε μια συντονισμένη επίθεση με στόχο τις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Φορντόου, το Νατάνζ και το Ισφαχάν. Έξι από τα αεροσκάφη έριξαν 12 βόμβες διείσδυσης μόνο στο Φορντό, εξασφαλίζοντας την καταστροφή του στόχου, ενώ το έβδομο στόχευσε το Νατάνζ με δύο βόμβες. Η αποστολή διήρκεσε 18 ώρες και το αεροσκάφος εγκατέλειψε τον ιρανικό εναέριο χώρο χωρίς να δεχτεί επίθεση.
Ο κίνδυνος αυτού του βομβαρδιστικού δεν έγκειται μόνο στις επιθετικές του ικανότητες, αλλά και στην ψυχολογική του αποτρεπτική δράση, παρόμοια με αυτή των πυρηνικών όπλων. Είναι ένα στρατηγικό μέσο πίεσης που δείχνει στους αντιπάλους ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ικανές να χτυπήσουν οποιαδήποτε τοποθεσία στον κόσμο, ανεξάρτητα από το πόσο οχυρωμένη είναι. Αυτό είναι που ωθεί τις χώρες να διαθέσουν τεράστιους αμυντικούς προϋπολογισμούς, συνειδητοποιώντας ότι ακόμη και τα βάθη των βουνών δεν είναι ασφαλή από τις βόμβες GBU-57, οι οποίες μπορούν να διεισδύσουν σε βράχους σε βάθος 50 έως 60 μέτρων.
Το υπερβολικό κόστος αυτού του αεροσκάφους οφείλεται σε τρεις κύριους λόγους.
Πρώτον, η φάση της έρευνας και ανάπτυξης, η οποία αποτέλεσε τη βάση του έργου, περιελάμβανε τεράστια χρηματικά ποσά λόγω της ακραίας μυστικότητας της εποχής του Ψυχρού Πολέμου και της αμερικανικής επιθυμίας να κατέχει ένα μοναδικό βομβαρδιστικό. Ακόμα και αν καταρριφθεί, κανένα μέρος δεν θα είναι σε θέση να το αντιγράψει ή να το ανακατασκευάσει, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Δεύτερον, το εξαιρετικά υψηλό κόστος συντήρησης. Κάθε ώρα πτήσης απαιτεί δεκάδες ώρες συντήρησης και η ευαίσθητη επικάλυψη stealth απαιτεί σχολαστική εργασία, με κάθε εξάρτημα να απαιτεί ειδικά εργαστήρια.
Κυβερνητική έκθεση του 1997 ανέφερε ότι το βομβαρδιστικό απαιτούσε δεκάδες ώρες τεχνικής εργασίας ανά ώρα πτήσης, πολύ περισσότερο από τους ομολόγους του. Κάθε αεροσκάφος κοστίζει επίσης περισσότερα από 40 εκατομμύρια δολάρια ετησίως μόνο σε συντήρηση, εκτός από το εξαιρετικά υψηλό λειτουργικό κόστος.
Τρίτον, περιορισμένη παραγωγή. Η μείωση του αριθμού των αεροσκαφών από 132 σε 21 τετραπλασίασε το κόστος ανά μονάδα. Όσο λιγότερες μονάδες παράγονταν, τόσο υψηλότερο ήταν το μέσο κόστος ανά μονάδα, ένας γνωστός οικονομικός νόμος.
Παρά τις δυνατότητές του, το B-2 δεν είναι τέλειο. Τα ραντάρ χαμηλής συχνότητας μπορούν να το ανιχνεύσουν από μεγάλες αποστάσεις, ειδικά όταν συνδυάζονται με προηγμένα οπτικά ή θερμικά συστήματα επιτήρησης. Η θερμική του υπογραφή το καθιστά επίσης ευάλωτο στην ανίχνευση, όπως ακριβώς συνέβη με το stealth μαχητικό F-117, το οποίο καταρρίφθηκε στη Γιουγκοσλαβία το 1999 από ένα ξεπερασμένο ραντάρ.
Κινεζικό ραντάρ κατά των stealth αεροσκαφών
Το B-2 απαιτεί εκτεταμένους ελέγχους πριν και μετά από κάθε πτήση. Η επίστρωση stealth του είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στην υγρασία και τα σκληρά κλίματα, και τα συστήματα αισθητήρων που διαθέτει στον αέρα καταστρέφονται εύκολα από την εισχώρηση νερού, περιορίζοντας την ικανότητά του να αναπτύσσεται σε στρατιωτικές βάσεις σε όλο τον κόσμο. Για το λόγο αυτό, απαιτεί ειδικά υπόστεγα για προστασία και συντήρηση.
Ένα από τα στοιχεία που καθιστά τη λειτουργία του πιο περίπλοκη είναι η παρουσία ενός ανθρώπινου πληρώματος που αποτελείται από έναν πιλότο και έναν διοικητή αποστολής. Δεν είναι drone. Μπορεί να πετάξει μόνο από ανθρώπους μετά από ειδική εκπαίδευση, γι’ αυτό και μόνο περίπου 500 άτομα το έχουν πετάξει σε όλη την ιστορία του – λιγότεροι από τον αριθμό των αστροναυτών της NASA.
Η χειρότερη καταστροφή του αεροσκάφους συνέβη στις 23 Φεβρουαρίου 2008, όταν ένα B-2 Spirit “Spirit of Texas” συνετρίβη λίγο μετά την απογείωση. Έπιασε φωτιά και καταστράφηκε ολοσχερώς. Η φωτιά μαινόταν για έξι ώρες και τα συντρίμμια ήταν σκορπισμένα σε μια έκταση μεγαλύτερη των τεσσάρων στρεμμάτων. Ο πιλότος και ο επιβάτης του γλίτωσαν με εκτίναξη. Ο ένας υπέστη ελαφρά τραύματα και ο άλλος υπέστη κάταγμα στη σπονδυλική στήλη, αλλά ανάρρωσε. Το ατύχημα καθήλωσε τον στόλο για 53 ημέρες και οι αποστολές του αντικαταστάθηκαν προσωρινά από B-52.
Οι έρευνες αποκάλυψαν ότι το ατύχημα προκλήθηκε από διαρροή νερού στους αισθητήρες αέρα μετά από έντονη βροχόπτωση, η οποία έστειλε εσφαλμένα δεδομένα στο σύστημα ελέγχου, οδηγώντας στη συντριβή του αεροπλάνου. Το κόστος των ζημιών ανήλθε σε 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας το την πιο δαπανηρή συντριβή αεροσκάφους στην ιστορία. Έκτοτε, ο αριθμός των αεροσκαφών έχει μειωθεί σε 20, στη συνέχεια σε 19, αφού ένα άλλο τέθηκε εκτός λειτουργίας το 2022 λόγω πυρκαγιάς.
Όπως και οι άνθρωποι, τα βαρέα στρατιωτικά αεροσκάφη έχουν μια διάρκεια ζωής. Το B-2 Spirit αναμένεται να αποσυρθεί το 2032, για να το διαδεχθεί το νέο βομβαρδιστικό stealth B-21 Raider.
(Διεθνής Άμυνα)
—
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ – Echedoros.blog
