Εδώ και μισό αιώνα, η αμερικανική επέμβαση δεν έχει σταματήσει και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν απουσιάσει από το σκηνικό των συγκρούσεων και των πολιτικών διακυμάνσεων στη Μέση Ανατολή, γράφει ο Αιγύπτιος πολιτικός αναλυτής Μοχσέν Αουαντάλα στα ΜΜΕ του Καΐρου.
Από την υποστήριξη ένοπλων ομάδων στο Αφγανιστάν μέχρι την άμεση εισβολή στο Ιράκ και από στρατιωτικές βάσεις στον Κόλπο μέχρι αλληλένδετες συμμαχίες στη Συρία και την Υεμένη, η αμερικανική παρουσία παρέμεινε ένας αποτελεσματικός παράγοντας στη διαμόρφωση του χάρτη ισχύος και των συμμαχιών στην περιοχή.
Παρά τα συνθήματα που υψώθηκαν κάτω από τα πανό της «ελευθερίας» και της «καταπολέμησης της τρομοκρατίας», τα αποτελέσματα επί τόπου ήταν συχνά διαφορετικά, εγείροντας θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με τα κίνητρα της αμερικανικής παρέμβασης και τις πραγματικές επιπτώσεις της στους λαούς της περιοχής και το μέλλον τους.
1979 – Η αρχή της αμερικανικής παρέμβασης και επιρροής μέσω του Αφγανιστάν
Το έτος 1979 σηματοδότησε ένα κομβικό σημείο καμπής στη φύση της αμερικανικής παρουσίας στην περιοχή, μετά τη σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν. Η Ουάσιγκτον το είδε αυτό ως μια στρατηγική ευκαιρία να χτυπήσει τη σοβιετική επιρροή μέσω εκτεταμένης υποστήριξης προς τους Αφγανούς μουτζαχεντίν, σε συντονισμό με τις πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες.
Αυτή η υποστήριξη περιελάμβανε την παροχή προηγμένων όπλων σε ένοπλες ομάδες και γενναιόδωρη χρηματοδότηση, η οποία αργότερα συνέβαλε στη δημιουργία διεθνικών τζιχαντιστικών κινημάτων.
Αυτή η επέμβαση δεν ήταν άμεση, με τη συμμετοχή αμερικανικών δυνάμεων, αλλά άνοιξε την πόρτα σε ένα νέο μοτίβο έμμεσης παρέμβασης, το οποίο είχε εκτεταμένες επιπτώσεις στην περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια και συνέβαλε στην τροφοδότηση κυμάτων εξτρεμισμού τις επόμενες δεκαετίες.
1990: Ο Πρώτος Πόλεμος του Κόλπου και η Εγκαθίδρυση της Στρατιωτικής Παρουσίας των ΗΠΑ
Με την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ τον Αύγουστο του 1990, οι Ηνωμένες Πολιτείες ηγήθηκαν ενός ευρέος διεθνούς συνασπισμού που αναδιαμόρφωσε την ισορροπία δυνάμεων στον Κόλπο. Αν και η στρατιωτική επιχείρηση πέτυχε να εκδιώξει τις ιρακινές δυνάμεις από το Κουβέιτ, οι επιπτώσεις της επεκτάθηκαν πέρα από τα γεωγραφικά όρια του πεδίου της μάχης, εγκαινιάζοντας μια νέα φάση οχύρωσης των ΗΠΑ στον Κόλπο.
Δημιουργία στρατιωτικών βάσεων
Η Ουάσιγκτον εγκατέστησε στρατιωτικές βάσεις σε διάφορες χώρες, κυρίως στο Κατάρ, το Μπαχρέιν και τη Σαουδική Αραβία, για να εξασφαλίσει τη ροή πετρελαίου και να προστατεύσει αυτό που θεωρούσε «στρατηγικά συμφέροντα».
Αυτή η συνεχιζόμενη στρατιωτική παρουσία, η οποία έκτοτε έχει γίνει μόνιμη, άλλαξε τους κανόνες του παιχνιδιού ασφάλειας και πολιτικής στον Κόλπο και καθιέρωσε την Ουάσιγκτον ως σημαντικό παράγοντα στις εσωτερικές υποθέσεις της περιοχής.
Η Εισβολή στο Ιράκ, η Πτώση του Καθεστώτος και η Ενίσχυση του Ρόλου της Αμερικής
Τον Μάρτιο του 2003, οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκίνησαν την εισβολή τους στο Ιράκ με το πρόσχημα ότι το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν κατείχε όπλα μαζικής καταστροφής. Η Βαγδάτη έπεσε γρήγορα, αλλά η εισβολή άνοιξε την πόρτα στο χάος και τη διχόνοια.
Ο ιρακινός στρατός και οι κρατικοί θεσμοί εκδιώχθηκαν και ξέσπασαν κύματα θρησκευτικής βίας, δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για την άνοδο ένοπλων ομάδων, κυρίως της Αλ Κάιντα και αργότερα του ISIS.
Το Ιράκ έγινε αρένα συνεχιζόμενων συγκρούσεων και η Ουάσιγκτον έχασε τον έλεγχο της πορείας των γεγονότων παρά το γεγονός ότι οι δυνάμεις της παρέμειναν εκεί για χρόνια. Αυτό αποσταθεροποίησε το Ιράκ και ολόκληρη την περιοχή και παρείχε ένα ζωντανό παράδειγμα της αποτυχίας των στρατιωτικών επεμβάσεων για την επίτευξη των στόχων της «δημοκρατίας και της σταθερότητας».
Επέμβαση των ΗΠΑ στη Συρία και την Υεμένη
Με το ξέσπασμα της συριακής κρίσης το 2011, η Ουάσιγκτον ενεπλάκη στο συριακό ζήτημα υποστηρίζοντας διάφορες παρατάξεις της αντιπολίτευσης κατά του καθεστώτος αφενός και το ISIS αφετέρου.
Με την πολλαπλότητα των εμπλεκόμενων μερών στη σύγκρουση και τα αντικρουόμενα περιφερειακά συμφέροντα, το σκηνικό έχει γίνει μια σύνθετη και πολυεπίπεδη σύγκρουση, στην οποία η αμερικανική πολιτική δεν έχει καταφέρει να επιλύσει καμία από τις οδούς της.
Στην Υεμένη, οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστήριξαν τον αραβικό συνασπισμό υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας στον πόλεμό του εναντίον της ομάδας Χούθι, παρέχοντας πληροφορίες και υλικοτεχνική υποστήριξη, καθιστώντας τον εμπλεκόμενο σε μια σύγκρουση που έχει δημιουργήσει μια από τις χειρότερες ανθρωπιστικές κρίσεις στον κόσμο.
Παρά τα διαφορετικά πλαίσια μεταξύ Συρίας και Υεμένης, ο κοινός παρονομαστής παραμένει η αποτυχία των παρεμβάσεων να δημιουργήσουν οποιαδήποτε βιώσιμη οδό προς μια λύση.
Πετρέλαιο… Ο Κρυφός Οικονομικός Παράγοντας της Αμερικανικής Επέμβασης
Το πετρέλαιο βρίσκεται εδώ και καιρό στην καρδιά της αμερικανικής πολιτικής προς τη Μέση Ανατολή, αν και αυτό δεν έχει πάντα ανακοινωθεί άμεσα. Οι χώρες της περιοχής διαθέτουν τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο και η ασφάλεια του εφοδιασμού με πετρέλαιο αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ.
Η Ουάσινγκτον έχει σχεδιάσει τις παρεμβάσεις της, τόσο στρατιωτικές όσο και πολιτικές, για να διασφαλίσει σταθερές τιμές ενέργειας και να αποτρέψει οποιαδήποτε απειλή για τη ροή πετρελαίου μέσω ζωτικών στενών όπως το Ορμούζ και το Μπαμπ αλ-Μαντάμπ.
Για τον σκοπό αυτό, έχει χρησιμοποιήσει διάφορα εργαλεία, από στρατιωτικές βάσεις έως οικονομικές κυρώσεις και συμμαχίες με χώρες παραγωγής πετρελαίου. Ακόμα και σε συγκρούσεις που φαίνεται να είναι πολιτικές ή σχετικές με την ασφάλεια, το πετρέλαιο παρέμεινε ένας κρυφός παράγοντας που καθοδηγεί την πολιτική στο παρασκήνιο.
Στρατηγικές Βάσεις και Συμμαχίες
Τις τελευταίες πέντε δεκαετίες, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εργαστεί για την ενίσχυση ενός δικτύου στρατιωτικών βάσεων σε όλο τον Αραβικό Κόλπο, εκτός από την οικοδόμηση ενός συστήματος ασφάλειας και στρατιωτικών συμμαχιών με στρατηγικούς συμμάχους στην περιοχή.
Επέμβαση των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή
Αυτή η εκτεταμένη στρατιωτική παρουσία έχει παράσχει υψηλή ικανότητα για ταχεία επέμβαση και αποτροπή, και έχει επίσης βοηθήσει ώστε να εξισορροπηθεί η ισορροπία δυνάμεων, ειδικά απέναντι στο Ιράν ή σε ένοπλες ομάδες.
Ωστόσο, αυτή η ανάπτυξη έχει επίσης αυξήσει τις περιφερειακές εντάσεις, έχει επιδεινώσει την πολιτική πόλωση και μερικές φορές έχει διαβρώσει την πολιτική ανεξαρτησία ορισμένων συμμαχικών κρατών.
Το Τέλος ή η Αρχή;
Μετά από πέντε δεκαετίες μαζικής αμερικανικής παρουσίας στη Μέση Ανατολή, το αποτέλεσμα παραμένει αντικείμενο ευρείας συζήτησης. Τα καθεστώτα έχουν αλλάξει, οι συμμαχίες έχουν μετατοπιστεί και οι πληγές πολλών λαών έχουν βαθύνει, χωρίς να επιτευχθεί η επιθυμητή σταθερότητα.
Αμερικανική Επέμβαση στη Μέση Ανατολή
Η τρέχουσα φάση, υπό το φως της ανόδου νέων περιφερειακών και διεθνών δυνάμεων, εγείρει θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με το μέλλον του αμερικανικού ρόλου στην περιοχή: Οδεύει προς στρατηγική παρακμή; Ή μήπως η περιοχή θα παραμείνει όμηρος των συγκρούσεων διεθνών συμφερόντων;
Αυτό που είναι σαφές είναι ότι η επίτευξη ασφάλειας και σταθερότητας δεν θα επιτευχθεί μόνο μέσω στρατιωτικών παρεμβάσεων. Αντίθετα, απαιτεί ολοκληρωμένα πολιτικά και οικονομικά οράματα που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις φιλοδοξίες των λαών της περιοχής.
aboutmsr.com
—
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ – Echedoros.blog
