Τα ζεστά βράδια των Σκοπίων, μερικές φορές περνάω την πεζή αντιδιαβητική θεραπεία δίπλα στο μνημείο που ονομάζεται «Πολεμιστής έφιππος», ένα μνημείο που έχει την ατυχή μοίρα να κρύβει την αρχική του ταυτότητα, χωρίς να φέρει το πραγματικό του όνομα, το όνομα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του αλόγου του Βουκεφάλα, γράφει ο αρθρογράφος της Nova Makedonija, Πάντε Κολεμίσεφσκι.
Όλοι όσοι το βλέπουν ιδιωτικά γνωρίζουν τι και ποιον συμβολίζει, μόνο που επίσημα αυτό το τεράστιο τσιμεντένιο μνημείο είναι ακόμα ανώνυμο, φέροντας το ανάθεμα ενός μυστικού άγνωστου ήρωα.
Είναι γνωστό για ποιον είναι, αλλά δεν αναγνωρίζεται ότι είναι για αυτόν.
Όπως θα έλεγε ο πρώην Πρόεδρος Γκιόργκε Ιβάνοφ, κατά την εποχή του οποίου ανεγέρθηκε, το μνημείο δεν είναι κοσμοδρόμιο, η λύση είναι τρελή αλλά λειτουργεί.
Σχεδιασμένο και ειδικά κατασκευασμένο μαζί με το σιντριβάνι, είναι ένας σιωπηλός μάρτυρας της φάσης που πέρασε η άποψη του κράτους για τη μακρινή ιστορία, σε μια ευφορία που είχε καταλάβει ένα μεγάλο μέρος των Σλαβομακεδόνων, ειδικά την κυβέρνηση εκείνη την εποχή.
Δεν ξέρω, ή ίσως μόνο εγώ δεν ξέρω, ποιος έδωσε την ιδέα στον Νίκολα Γκρουέφσκι, τότε πρωθυπουργό και το VMRO-DPMNE ως κυβερνών κόμμα, ποιος τον έπεισε να πραγματοποιήσει αυτή την εκστρατεία, αλλά είναι βέβαιο ότι τον χτύπησε εκεί που τον πόνεσε, εκεί που θα μεγάλωνε η φήμη και η περιουσία του, χωρίς να λαμβάνει υπόψη ότι θα μπορούσε να μετατραπεί σε ένα είδος μυστικιστικής κατάρας.
Πιθανότατα κατασκευασμένο με σκοπό να αποτελέσει το καμάρι των (Σλαβο)Μακεδόνων και όχι μια μεγάλη προσβολή για τους Έλληνες, συνοδευόμενο από τα διλήμματα του να είναι Δούρειος ίππος ή Δαναϊκό δώρο, καλή πρόθεση ή ιστορική εκδίκηση, πεισματική απόδειξη ή εθνική επανεπίγνωση, το μνημείο φέρει όλα τα ίχνη κάποιων δύσκολων χρόνων και σίγουρα μιας από τις επιζήσες, ξεπερασμένες και (μη) ξεπερασμένες εθνικές προκλήσεις.
Ως εκ τούτου, αυτό το έργο της γλύπτριας Βαλεντίνα Στεφάνοβσκα δεν θυμώνει πλέον ούτε προσβάλλει κανέναν, ούτε καν εκείνους τους μαριονετίστ-αστείους που κάποτε απαιτούσαν να τοποθετηθεί από κάτω ισχυρός δυναμίτης για να μετατραπεί σε σκόνη και στάχτη.
- Για τα κεφάλια τους, η εγκατάσταση του μνημείου αντιπροσώπευε μια πρόκληση και κλοπή της ελληνικής ιστορίας, η οποία δεν είχε καμία σχέση με τη Σλαβομακεδονική ιστορία.
Στην άλλη πλευρά του Αξιού υπάρχει ένα άλλο ανώνυμο αρχαίο μνημείο, αν και είναι γνωστό ότι είναι η προσωποποίηση του Φιλίππου Β’, του πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Ο Φίλιππος δεν είναι πάνω σε άλογο, αλλά είναι επίσης μέρος της προαναφερθείσας φάσης που πέρασε το νεαρό μακεδονικό κράτος, μιας αφυπνισμένης και αναβιωμένης μακεδονικής μυθολογίας που δεν έφερε κανένα κακό, αλλά προς το παρόν ούτε κανένα όφελος.
Το πραγματικό όφελος ήταν το κόμμα του Γκρουέφσκι, το οποίο, φερόμενο στα φτερά αυτής της μυθολογίας, κέρδισε πειστικά τις εκλογές και την εξουσία.
Στα Σκόπια, ο Έφιππος Πολεμιστής δεν είναι ο μόνος που ιππεύει μόνος του. Άλλα άλογα συνεχίζουν τον αγώνα, αυτή τη φορά εκπροσωπούμενα από το έπος του Ίλιντεν και από τους χαρακτήρες των Σλαβομακεδόνων επαναστατών.
Στα μνημεία των Σκοπίων, στο Κέντρο και στις γειτονιές, οι Γκότσε Ντέλτσεφ, Ντάμε Γκρούεφ, Νίκολα Κάρεφ, Πίτου Γκούλι, Γιάνε Σαντάνσκι, Γκιόργκε Πετρόφ, Τόντορ Αλεξάντροφ, Μπόρις Σαράφοφ, Βασίλ Τσακαλάροφ, Μιχαήλ Αποστόλσκι ιππεύουν άλογα…
Μια σειρά από ήρωες, που αν ζούσαν στο παρόν, θα ήταν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι και ίσως κάποιοι από αυτούς, αντί για άλογα, να οδηγούσαν ισχυρά πολυτελή τζιπ και λιμουζίνες. Και ίσως όχι, και θα παρέμεναν σταθερά στο έδαφος, κρατώντας τα ιδανικά για τα οποία αγωνίστηκαν κατ’ αρχήν.
Ίσως σε κάποιον να μην αρέσει αυτός ο διατεταγμένος σχηματισμός ιππικού, αλλά δυστυχώς για κάποιους, και ευτυχώς για εμάς, έχουμε και “άλογα κούρσας”.
Κοιτάξτε, σε πολλές πόλεις σε όλο τον κόσμο μπορείτε να δείτε ιπποτικά μνημεία, αγάλματα ή σκαλιστά πορτρέτα που δοξάζουν τον νικηφόρο ηγέτη έφιππο.
Είναι σύμβολο του θριάμβου του, της δόξας του, χρησιμεύουν ως απόδειξη ότι ο ιππέας, όπως κυριαρχεί στο άλογό του, έτσι κατακτά τις αντίπαλες δυνάμεις.
Άλογα καβαλούσαν αυτοκράτορες, βασιλιάδες, διάσημοι πολεμιστές, άνθρωποι που άλλαξαν τον κόσμο.
Δεν είναι μόνο ο Μέγας Αλέξανδρος με τον Βουκεφάλα.
Ο Βούδας και ο Μωάμεθ ταξίδεψαν με άλογο, ο Τζορτζ Ουάσινγκτον, ο πρώτος πρόεδρος της Αμερικής, και ο Αβραάμ Λίνκολν, ο άλλος πιο διάσημος Αμερικανός, νίκησε με ένα άλογο από κάτω τους, πριν γεννηθεί ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος πιθανότατα θα είναι ο τρίτος πιο διάσημος.
Δεν είναι τυχαίο ότι λέγεται η φράση ότι αν δεν υπήρχαν τα άλογα, οι καουμπόηδες και τα όπλα, τίποτα δεν θα είχε προέλθει από την Αμερική.
Ο Ναπολέων Βοναπάρτης έφτασε στη Μόσχα από το Παρίσι με άλογο, ο ίδιος Ναπολέων που, επιστρέφοντας από εκεί, ηττήθηκε από έναν άλλο ιππέα – τον Δούκα του Ουέλινγκτον, ο οποίος του επέφερε την πιο σφοδρή ήττα του στη Μάχη του Βατερλώ.
Και ο Τίτο, Γιόσιπ Μπροζ-Τίτο, κατά τη διάρκεια του πολέμου, επικεφαλής της φάλαγγας καβαλούσε ένα άλογο με τέτοια δεξιοτεχνία σαν να είχε εκπαιδευτεί σε ένα από τα ελίτ αυστριακά ιπποτροφεία.
Έτσι ισχυρίστηκαν μερικοί από τους συντρόφους του.
- Ας μην αναφέρουμε τον Πήγασο από την αρχαία ελληνική μυθολογία, το φτερωτό άλογο που αργότερα έγινε αστερισμός και σύμβολο ποιητικής έμπνευσης.
Ή τα περίφημα αραβικά άλογα που συνελήφθησαν πριν από τρεις χιλιάδες πεντακόσια χρόνια.
Ας μην σκεφτόμαστε τους τέσσερις βιβλικούς ιππείς της Αποκάλυψης, ο πρώτος πάνω σε ένα άσπρο άλογο, που είναι ο Αντίχριστος, ο δεύτερος κόκκινος που συμβολίζει τον πόλεμο, ο τρίτος μαύρος – προάγγελος της πείνας και ο τέταρτος πρασινωπός που φέρνει την πανώλη.
Ο Καλιγούλας, ο τρίτος Ρωμαίος αυτοκράτορας, ανακήρυξε το αγαπημένο του γρηγοροπόδαρο ζώο επίτιμο πολίτη της Ρώμης και αργότερα πρόξενο και γερουσιαστή με δικαίωμα ψήφου.
Σε αντίθεση με τους ζωντανούς, ένα άλογο που δεν είναι άλογο είναι επίσης γνωστό στην ιστορία. Στη μυθολογία, το πιο διάσημο άλογο, το οποίο ήταν στην πραγματικότητα ξύλινο, είναι ο Δούρειος ίππος που περιγράφεται στο ποίημα «Ιλιάδα» του τυφλού Ομήρου.
Η ιστορία είναι περισσότερο από γνωστή ότι μετά την δεκαετή ανεπιτυχή πολιορκία της Τροίας, οι Έλληνες, για να εξαπατήσουν τους Τρώες, τους έδωσαν ένα τεράστιο ξύλινο άλογο ως δώρο στο οποίο ήταν κρυμμένοι Έλληνες πολεμιστές, και με αυτή την πονηριά κέρδισαν μια νίκη.
- Εξ ου και η παροιμία – μην εμπιστεύεσαι τους Δαναούς και τα δώρα όταν σου δίνουν, καθώς και ο συμβολισμός των Δωρικών ίππων – κρυμμένους κατασκόπους και προδότες.
Αναμφίβολα, το πιο διάσημο άλογο μεταξύ των Μακεδόνων είναι ο Βουκεφάλας, το άλογο του μεγάλου στρατιωτικού ηγέτη Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Μέχρι σήμερα, θρύλοι αφηγούνται για αυτό το άλογο με κεφάλι βοδιού (Βουκεφάλας σημαίνει – κεφάλι βοδιού) και τη σύνδεση μεταξύ αυτού και του Αλεξάνδρου στις κύριες μάχες.
Η μακεδονική ιστορία και η μακεδονική λαϊκή ποίηση γνωρίζουν ένα άλλο διάσημο άλογο, το άλογο Σάρετς του βασιλιά Μάρκο, ο οποίος έπινε τόσο κρασί όσο ο κύριός του.
Το άλογο είναι ένα από τα κύρια αρχέτυπα που έχει χαραχθεί στη μνήμη της ανθρωπότητας και έχει πολλές συμβολικές σημασίες, ειδικά επειδή είναι ένα από τα σπάνια ζώα που ανήκει εξίσου σε δύο κόσμους – τον κάτω κόσμο και τον ουρανό, την ημέρα και τη νύχτα.
Είναι ταυτόχρονα ένα ζώο σκότους και μαγικών δυνάμεων, άλλοτε χρήσιμο, άλλοτε επιβλαβές, όσο δυνατό κι αν είναι, είναι και φοβερό. Ακριβώς όπως ο άνθρωπος.
—
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ – Echedoros.blog
