Κωνσταντινούπολη.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Δρ. Αλί Χουσεϊνόγλου αξιολόγησε την απόφαση της Ελλάδας να κλείσει ορισμένα μειονοτικά δημοτικά σχολεία στη ελληνική Θράκη και τους λόγους πίσω από αυτήν την απόφαση και υποχρεώσεις που παραβίασε η Ελλάδα, γράφει τουρκικό δημοσίευμα.
***
Ερώτηση: Έχει παρατηρηθεί ότι το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας κλείνει τουρκικά σχολεία στις επαρχίες της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Ποιες είναι οι τελευταίες πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό των σχολείων και το ποσοστό κλεισίματος;
Χουσεϊνόγλου: Καταρχάς, θέλω να πω το εξής. Στην Ελλάδα, τα σχολεία με λιγότερους από έναν ορισμένο αριθμό μαθητών κλείνουν. Εάν ο αριθμός των μαθητών σε ένα σχολείο πέσει κάτω από εννέα, κλείνει οπουδήποτε στην Ελλάδα, εκτός από ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις. Το κλείσιμο των μειονοτικών σχολείων μπορεί επίσης να ερμηνευτεί ως μέρος μιας πρακτικής που εφαρμόζεται στην πραγματικότητα σε όλη τη χώρα. Ωστόσο, πρέπει να τονίσουμε ότι το ειδικό και αυτόνομο καθεστώς των δημοτικών σχολείων μειονοτήτων αγνοείται για άλλη μια φορά από τις αρχές.
Πρόσφατα υπήρξαν αναφορές ότι τρία ακόμη δημοτικά σχολεία της μουσουλμανικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη έχουν κλείσει. Αυτό είναι αλήθεια. Σύμφωνα με απόφαση του ελληνικού Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, 32 δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία έκλεισαν στην επαρχία Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (της οποίας μέρος αποτελεί η Δυτική Θράκη) για το ακαδημαϊκό έτος 2025-2026. Τρία από αυτά τα σχολεία είναι δημοτικά σχολεία της μουσουλμανικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη.
Σε έναν αιώνα, μόνο 83 από τα 305 σχολεία έχουν απομείνει
Ερώτηση: Πώς έχει αλλάξει ο αριθμός των τουρκικών δημοτικών σχολείων με την πάροδο των ετών;
Χουσεϊνόγλου: Ο αριθμός των δημοτικών σχολείων της μουσουλμανικής μειονότητας είναι πολύ σημαντικός. Τη δεκαετία του 1930, υπήρχαν συνολικά 305 δημοτικά σχολεία στις επαρχίες Ροδόπης, Ξάνθης και Έβρου, οι οποίες αποτελούν την περιοχή της Δυτικής Θράκης.
Το 1931, ο αριθμός αυτός μειώθηκε σε 304. Το 1955, ο αριθμός αυτός μειώθηκε σε 290 και τη δεκαετία του 1970 σε 280. Βλέπουμε τη μεγαλύτερη μείωση μετά τη δεκαετία του 1990. Το 1995, υπήρχαν 231 σχολεία. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο αριθμός αυτός είχε μειωθεί σε 220. Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, με ορισμένες εξαιρέσεις, ο αριθμός αυτός μειώνεται κάθε χρόνο, μειώνοντας σε περίπου 83 σήμερα.
Ερώτηση: Ποιος είναι ο κύριος λόγος για το κλείσιμο των σχολείων;
Χουσεϊνόγλου: Ο πιο βασικός λόγος για αυτό είναι οι συστηματικές και διαρκείς παρεμβάσεις του ελληνικού κράτους στην εκπαίδευση των μειονοτήτων στη Δυτική Θράκη, ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1950 και ανεξάρτητα από τις κυβερνήσεις που βρίσκονταν στην εξουσία.
Με την πάροδο του χρόνου, ο αριθμός των μαθημάτων τουρκικής γλώσσας που διδάσκονταν σε αυτά τα σχολεία μειώθηκε.
Καταβλήθηκαν προσπάθειες για τη μείωση της ποιότητας τόσο της ελληνικής όσο και της τουρκικής εκπαίδευσης σε αυτά τα δίγλωσσα σχολεία.
Σε μια προσπάθεια άρνησης της εθνοτικής τουρκικής ταυτότητας, η λέξη «τουρκική» αφαιρέθηκε από τις πινακίδες των σχολείων.
Κατά συνέπεια, πολυάριθμες αποφάσεις που έλαβαν οι ελληνικές κυβερνήσεις σχετικά με την εκπαίδευση των μειονοτήτων δημιούργησαν μια αρνητική εικόνα για τα δημοτικά σχολεία της μουσουλμανικής μειονότητας και την ποιότητα της τουρκικής και ελληνικής εκπαίδευσης που παρέχεται σε αυτά τα σχολεία.
Σε απάντηση σε αυτή την κατάσταση, ορισμένοι γονείς στη Δυτική Θράκη αποδέχτηκαν σταδιακά την αντίληψη ότι το δημοτικό σχολείο της μουσουλμανικής μειονότητας στο χωριό ή τη γειτονιά τους παρείχε «κατώτερης ποιότητας εκπαίδευση».
Κατά συνέπεια, ορισμένοι μουσουλμάνοι γονείς, παρά το γεγονός ότι είχαν τους πόρους, επέλεξαν τα ελληνικά δημοτικά σχολεία αντί για τα τουρκικά δημοτικά σχολεία για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση των παιδιών τους λόγω αυτής της αρνητικής αντίληψης ή για διάφορους προσωπικούς και οικογενειακούς λόγους.
Έτσι, πολλά δημοτικά σχολεία μουσουλμανικής μειονότητας έκλεισαν, επικαλούμενοι την έλλειψη μαθητών ως αιτία.
Ερώτηση: Γιατί η Ελλάδα στοχεύει τα τουρκικά σχολεία;
Χουσεϊνόγλου: Το κλείσιμο των σχολείων μπορεί στην πραγματικότητα να ερμηνευτεί ως η κορύφωση μιας διαδικασίας. Αυτή η διαδικασία ξεκίνησε πριν από περίπου 70 χρόνια. Οι συστηματικές πολιτικές καταπίεσης, καταστολής και εκφοβισμού που εφαρμόστηκαν εναντίον των Μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης, ιδιαίτερα στις δεκαετίες του 1960, του 1970 και του 1980, αναμφίβολα είχαν αντίκτυπο στην εκπαίδευση.
Βλέπουμε ότι η αντίληψη ότι «τα σχολεία της μουσουλμανικής μειονότητας παρέχουν κακή εκπαίδευση» έχει επηρεάσει τις προτιμήσεις ορισμένων τουρκόφωνων γονέων με την πάροδο του χρόνου.
Τα προσωρινά κλειστά δημοτικά σχολεία της μειονότητας δεν θα ανοίξουν ξανά
Ερώτηση: Λέγεται ότι τα σχολεία είναι προσωρινά κλειστά ή ότι η εκπαίδευση σε αυτά τα σχολεία έχει ανασταλεί. Πιστεύετε ότι θα είναι δυνατό να ανοίξουν ξανά τα σχολεία στο μέλλον;
Χουσεϊνόγλου: Αυτά τα σχολεία είναι αρχικά προσωρινά κλειστά για τρία ή τέσσερα χρόνια. Για παράδειγμα, η τελευταία επίσημη απόφαση αναστολής αναφέρει ότι ορισμένα τουρκικά δημοτικά σχολεία έχουν προσωρινά κλείσει για δύο χρόνια.
Ωστόσο, ένα σχολείο που έχει κλείσει προσωρινά για τρία ή τέσσερα χρόνια δεν επαναλειτουργεί.
Επισήμως, η εκπαίδευση σε αυτά τα σχολεία αναστέλλεται προσωρινά. Ωστόσο, έχουν κλείσει προσωρινά κάποια δημοτικά σχολεία μειονοτήτων και στη συνέχεια έχουν ανοίξει ξανά; Η επαναλειτουργία αυτών των σχολείων είναι μια πιθανότητα στο μέλλον. Ωστόσο, αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την πιθανή ζήτηση της μειονότητας και τη στάση των αρχών σε αυτό το θέμα.
Οι αρνητικές αντιλήψεις για τα δημοτικά σχολεία της μουσουλμανικής μειονότητας δεν βασίζονται σε γεγονότα
Ερώτηση: Ποιο είναι το επίπεδο εκπαίδευσης στα τουρκικά σχολεία;
Χουσεϊνόγλου: Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που αποφοίτησαν από τουρκικά δημοτικά σχολεία και εργάζονται τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία. Υπάρχουν πολλοί γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, επιχειρηματίες, δάσκαλοι και ακαδημαϊκοί που έχουν κατακτήσει συγκεκριμένες θέσεις στις κοινωνίες τους.
Με άλλα λόγια, βλέπουμε ότι υπάρχουν μέλη της τουρκικής μειονότητας σε διάφορα επαγγέλματα.
Ωστόσο, πιστεύω ότι αυτό δεν λαμβάνεται επαρκώς υπόψη κατά την επιλογή ενός δημοτικού σχολείου εντός της μουσουλμανικής μειονοτικής κοινότητας της Δυτικής Θράκης.
Παρά ταύτα, παρατηρούμε μια ευρέως διαδεδομένη αντίληψη μεταξύ ορισμένων Τούρκων γονέων ότι τα δημοτικά σχολεία της μουσουλμανικής μειονότητας παρέχουν «ανεπαρκή εκπαίδευση». Η εγκυρότητα αυτής της αρνητικής αντίληψης είναι σοβαρά αμφισβητήσιμη. Παρά ταύτα, ορισμένοι Τούρκοι γονείς εξακολουθούν να προτιμούν τα ελληνικά σχολεία και, επειδή δεν στέλνουν τα παιδιά τους σε τουρκικά σχολεία, ο συνολικός αριθμός μαθητών σε αυτά τα σχολεία μειώνεται.
Ερώτηση: Γιατί είναι σημαντικά αυτά τα σχολεία για τη μειονότητα της Δυτικής Θράκης;
Χουσεϊνόγλου: Από την οπτική γωνία των Μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης, η ύπαρξη αυτών των σχολείων είναι ζωτικής σημασίας για την αιώνια παρουσία τους στην περιοχή. Ιδιαίτερα για αυτούς που αισθάνονται Τούρκοι στη Δυτικής Θράκης, καθώς και για όλες τις άλλες κοινότητες, ένα μειονοτικό δημοτικό σχολείο σηματοδοτεί την παρούσα και μελλοντική ύπαρξη των αιώνων τουρκικών και μουσουλμανικών ταυτοτήτων στην περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο, αυτά τα σχολεία είναι ανεκτίμητα στη Δυτική Θράκη και η λήψη δίγλωσσης εκπαίδευσης εδώ είναι ζωτικής σημασίας. Το επίπεδο εκπαίδευσής σας συνεχίζει να επηρεάζει σημαντικά τη θέση, την κοινωνική σας θέση και την αποδοχή στην κοινωνία.
Τα δημοτικά σχολεία στην τουρκική, αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της τουρκικής εκπαίδευσης στη Δυτική Θράκη.
Ερώτηση: Τι σημαίνει το κλείσιμο των τουρκικών δημοτικών σχολείων στη Δυτική Θράκη όσον αφορά την τουρκική ταυτότητα και την εκμάθηση της τουρκικής γλώσσας;
Χουσεϊνόγλου: Το κλείσιμο των σχολείων είναι ζωτικής σημασίας για τα εκπαιδευτικά δικαιώματα της μειονότητας στην περιοχή. Όπως ανέφερα προηγουμένως, ο αριθμός αυτών των σχολείων, που ξεπερνούσε τα 300 τη δεκαετία του 1930, έχει πλέον μειωθεί σε περίπου 80.
Η εκπαίδευση είναι ένα από τα πιο θεμελιώδη στοιχεία της κοινωνικής ύπαρξης. Για τις μειονοτικές κοινότητες ειδικότερα, χρησιμεύει ως μια κρίσιμη γέφυρα που καθορίζει τη θέση τους στην κοινωνία της πλειοψηφίας της χώρας στην οποία ζουν. Σε αυτό το πλαίσιο, το κλείσιμο των τουρκικών σχολείων παραμένει ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η μουσουλμανική μειονοτική κοινότητα.
Ερώτηση: Πώς παραβιάζει το κλείσιμο των τουρκικών δημοτικών σχολείων τα άρθρα της Συνθήκης της Λωζάνης που αφορούν την εκπαίδευση;
Χουσεϊνόγλου: Το κλείσιμο αυτών των σχολείων παραβιάζει τα άρθρα της Συνθήκης της Λωζάνης σχετικά με την εκπαίδευση. Τα άρθρα 40 και 41 της Συνθήκης της Λωζάνης περιέχουν διατάξεις σχετικά με την εκπαίδευση των μειονοτήτων. Η Συνθήκη της Λωζάνης του 1923 έχει διεθνή χαρακτήρα. Έτσι, η εκπαίδευση των μειονοτήτων στη Δυτική Θράκη και πολλά ατομικά και συλλογικά δικαιώματα και ελευθερίες που σχετίζονται με την μουσουλμανική μειονότητα τελούν υπό διεθνή προστασία.
Στην πραγματικότητα, όταν εξετάζουμε τη Συνθήκη της Λωζάνης, αυτά τα σχολεία θα έπρεπε να έχουν μια ειδική και αυτόνομη δομή. Ωστόσο, ως αποτέλεσμα των συστηματικών παρεμβάσεων που εφαρμόστηκαν από τη δεκαετία του 1950, βλέπουμε ότι αυτή η ειδική και αυτόνομη δομή έχει ουσιαστικά εξαφανιστεί.
Για παράδειγμα, η Ελλάδα αφαίρεσε τη λέξη «τουρκικό» από τις πινακίδες των τουρκικών σχολείων από τη δεκαετία του 1970. Αυτά τα σχολεία εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται επίσημα ως «μουσουλμανικά» ή «μειονοτικά» σχολεία σήμερα.
Ως αποτέλεσμα πολυάριθμων νόμων και υπουργικών διαταγμάτων που αφορούν αυτά τα σχολεία, ενώ τα άτομα της μειονότητας είχαν λόγο σε πολλά εκπαιδευτικά ζητήματα στο παρελθόν, σήμερα έχουν πολύ λίγο λόγο σε αυτά. Βλέπουμε ότι τα δικαιώματα που ορίζονται στη Συνθήκη της Λωζάνης δεν εφαρμόζονται ακόμη πλήρως σε πολλά άλλα ζητήματα που σχετίζονται με την εκπαίδευση και τα δικαιώματα της μουσουλμανικής μειονότητας.
Η μείωση του πληθυσμού και η οικονομική μετανάστευση συμβάλλουν στο κλείσιμο των τουρκικών δημοτικών σχολείων στη Δυτική Θράκη.
Ερώτηση: Σχετίζεται η μετανάστευση λόγω της οικονομικής κρίσης με το κλείσιμο σχολείων;
Χουσεϊνόγλου: Αυτό το είδος μετανάστευσης επηρεάζει στην πραγματικότητα την εκπαίδευση σε κάποιο σημείο. Μερικές φορές μόνο ο πατέρας μεταναστεύει. Αλλά μετά από ένα ή δύο χρόνια, η μητέρα και τα παιδιά μπορούν να ενωθούν με τον πατέρα. Με βάση τις παρατηρήσεις μου την τελευταία δεκαετία, ορισμένες οικογένειες που πηγαίνουν ως προσωρινοί εργαζόμενοι τελικά παίρνουν μαζί τους τις δικές τους οικογένειες. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια, έχει παρατηρηθεί μείωση στον αριθμό των οικογενειών της μουσουλμανικής μειονότητας με τρία ή περισσότερα παιδιά.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση του μουσουλμανικού (τουρκικού) δημογραφικού στοιχείου στη Δυτική Θράκη. Ο χρόνος θα δείξει εάν η προσωρινή μετανάστευση θα γίνει μόνιμη. Ωστόσο, το φαινόμενο της μετανάστευσης εντός της τουρκικής κοινότητας στη Δυτική Θράκη σημαίνει ότι θα υπάρχουν λιγότερα τουρκικά παιδιά στην περιοχή στο εγγύς μέλλον.
Με άλλα λόγια, η μετανάστευση είναι ένας άλλος λόγος για το κλείσιμο των τουρκικών σχολείων
Βλέπουμε ότι ο αριθμός των παιδιών, ειδικά στα αγροτικά χωριά, έχει μειωθεί περαιτέρω ως αποτέλεσμα της μετανάστευσης. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο πραγματικός λόγος πηγάζει από τη σημαντική ζημιά, όπως ανέφερα νωρίτερα, στο ειδικό και αυτόνομο καθεστώς της μειονοτικής εκπαίδευσης όλα αυτά τα χρόνια.
Ρεπόρτερ: Sena Çavuş
Anadolu
—
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ – Echedoros.blog
