Οι αρχαιολόγοι πίστευαν ότι τα ερείπια βόρεια από το σημερινό Μοναστήρι/Μπίτολα της Βόρειας Μακεδονίας -που ανασκάφηκαν για πρώτη φορά πριν από περισσότερα από 15 χρόνια- ήταν τα ερείπια ενός στρατιωτικού φυλακίου που χτίστηκε για να αμυνθεί στις ρωμαϊκές επιθέσεις, αφού εκεί θεωρούνταν τα όρια της Μακεδονίας.
Αλλά οι πρόσφατες ανασκαφές, που ενισχύονται από την τεχνολογία αιχμής και την ανακάλυψη ενός αρχαίου νομίσματος, αποκαλύπτουν μια πολύ μεγαλύτερη ιστορία.
Ερευνητές από το Εθνικό Ινστιτούτο και το Μουσείο Μπίτολα και το Πολυτεχνικό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας Cal Poly Humboldt ανακαλύπτουν μια αρχαία πόλη, που προϋπήρχε της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατά αιώνες, ή πιθανώς και χιλιετίες.
Κοντά στο χωριό Τσερνομπούκι /Crnobuki, αυτή η τοποθεσία – γνωστή ως ο αρχαιολογικός χώρος του Γκραντίστε/Gradishte – ανοίγει ένα παράθυρο στην ιστορία της περιοχής πριν από τον Μέγα Αλέξανδρο, εξηγεί ο Ενγκίν Νασούχ, επιμελητής-σύμβουλος αρχαιολόγος στο Εθνικό Ινστιτούτο και Μουσείο-Μπίτολα.
«Μόλις αρχίσαμε να φέρνουμε στην επιφάνεια όσων μπορούμε να μάθουμε για αυτήν την περίοδο», λέει ο Νασούχ.
Αναφέρθηκε για πρώτη φορά στην αρχαιολογία το 1966, ο Νασούχ λέει ότι η τοποθεσία παρέμενε μυστήριο για δεκαετίες – μέχρι τώρα. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να αποκαλύπτουν νέες γνώσεις για το μέγεθος, την έκταση και την επιρροή της τοποθεσίας.
Το 2023, οι σύγχρονες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των ραντάρ διείσδυσης εδάφους και του LIDAR που αναπτύχθηκε από drone αιχμής, που αποκτήθηκαν με χρηματοδότηση από το γραφείο του Κολεγίου Τεχνών, Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών του Cal Poly Humboldt, αποκάλυψαν μια κάποτε ακμάζουσα πόλη.
Η ακρόπολη εκτείνεται σε τουλάχιστον 7 στρέμματα. αξιοσημείωτες κατασκευές μέχρι σήμερα περιλαμβάνουν ένα πιθανό θέατρο μακεδονικού τύπου και ένα εργαστήριο κλωστοϋφαντουργίας.
Αρχικά, οι ερευνητές πίστευαν ότι η πόλη χτίστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του βασιλιά Φιλίππου Ε’ (221-179 π.Χ.). Αλλά η προέλευσή της μεταβλήθηκε μετά την ανακάλυψη ενός νομίσματος, που κόπηκε μεταξύ 325-323 π.Χ., στη διάρκεια που ζούσε ο Μέγας Αλέξανδρος.
Χάρη σε πρόσθετες πρόσφατες ανακαλύψεις, όπως τσεκούρια και θραύσματα κεραμικών αγγείων, οι ερευνητές πιστεύουν τώρα ότι οι άνθρωποι άρχισαν να το καταλαμβάνουν ήδη από την Εποχή του Χαλκού (3.300-1.200 π.Χ.).
Οι ανακαλύψεις όχι μόνο ρίχνουν νέο φως στο παρελθόν της γεωγραφικής Μακεδονίας, αλλά συμβάλλουν σε μια βαθύτερη κατανόηση του αρχαίου δυτικού πολιτισμού.
Το αρχαίο μακεδονικό κράτος, ένα από τα πρώτα σύγχρονα κράτη στην Ευρώπη, είχε τεράστιο αντίκτυπο στον κόσμο, εξηγεί ο Νασούχ.
«Είναι ένας πολιτισμός που έπαιξε σημαντικό ρόλο στη σημερινή κατανόηση του κόσμου και στην επιθυμία να συνδέσουμε διαφορετικούς πολιτισμούς και κουλτούρες».
Οι αρχαιολόγοι έχουν μέχρι στιγμής ανακαλύψει πέτρινα τσεκούρια, νομίσματα, πήλινο εισιτήριο θεάτρου, αγγεία, κομμάτια παιχνιδιού και υφαντικά εργαλεία. Η χρονολόγηση ορισμένων από αυτά τα αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένου του άνθρακα και των οστών, χρονολογείται μεταξύ 360 π.Χ. και 670 μ.Χ., σύμφωνα με τον Νασούχ. Αυτές οι ανακαλύψεις παρέχουν απτές αποδείξεις για μια ακμάζουσα πόλη πριν από την άνοδο της Ρώμης.
Αυτή είναι μια ανακάλυψη που γίνεται μια φορά στη ζωή, εξηγεί ο Νικ Άνγκελοφ, καθηγητής Ανθρωπολογίας και αρχαιολόγος του Cal Poly Humboldt της Καλιφόρνιας.
«Αυτή η ανακάλυψη είναι σημαντική», λέει ο Άνγκελοφ. «Υπογραμμίζει τα πολύπλοκα δίκτυα και τις δομές ισχύος της αρχαίας Μακεδονίας, ειδικά δεδομένης της θέσης της πόλης κατά μήκος των εμπορικών οδών προς την Κωνσταντινούπολη. Είναι ακόμη πιθανό ότι ιστορικές προσωπικότητες όπως ο Οκταβιανός και ο Αγρίππας πέρασαν από την περιοχή στο δρόμο τους για να αντιμετωπίσουν την Κλεοπάτρα και τον Μάρκο Αντώνιο στη Μάχη του Ακτίου».
Ο Άνγκελοφ προσθέτει ότι η τοποθεσία μπορεί να είναι η χαμένη πρωτεύουσα του Βασιλείου με το όνομα Λυγκηστίς ή Λύγκος —ένας αρχαίος οικισμός και κόμβος του Άνω Μακεδονικού Βασιλείου που εγκαταστάθηκε τον έβδομο αιώνα π.Χ.
Είναι επίσης πιθανώς η γενέτειρα της βασίλισσας Ευρυδίκης Α’, της γιαγιάς του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η Ευρυδίκη έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του πολιτικού τοπίου της περιοχής.
Φοιτητές, καθηγητές και ερευνητές από το Εθνικό Ινστιτούτο και Μουσείο-Μπίτολα και του Cal Poly Humboldt εργάζονται για να συνεχίσουν να αποκαλύπτουν την πλήρη ιστορία αυτής της αρχαίας πόλης. Αυτή η συνεχιζόμενη εργασία υπόσχεται να αποκαλύψει περισσότερα για τα περίπλοκα δίκτυα και τον ζωντανό πολιτισμό της αρχαίας Μακεδονίας, προσφέροντας πολύτιμες γνώσεις για την ανάπτυξη των πρώιμων ευρωπαϊκών κρατών και την επιρροή τους στον κόσμο.
«Όλες αυτές οι μελέτες είναι μόνο ένα μικρό μέρος της έρευνας των πρώιμων ευρωπαϊκών πολιτισμών», λέει ο Νασούχ.
«Το βλέπω ως ένα μεγάλο μωσαϊκό, και οι μελέτες μας είναι μόνο μερικά βότσαλα σε αυτό το μωσαϊκό. Με κάθε επόμενη μελέτη, τοποθετείται ένα νέο βότσαλο, έως ότου μια μέρα έχουμε ολόκληρη την εικόνα».
—
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ – Echedoros.blog
