
Την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες μια διακριτική συνάντηση υψηλόβαθμων αξιωματούχων από πολλές ευρωπαϊκές χώρες, που διοργανώθηκε με πρωτοβουλία της Μεγάλης Βρετανίας και της Πολωνίας.
Σύμφωνα με το Politico, στο μυστικό δείπνο συζητήθηκε η δημιουργία ενός νέου αμυντικού ταμείου που θα λειτουργούσε ανεξάρτητα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα επιτάχυνε τον επανεξοπλισμό και θα περιόριζε τον αντίκτυπο των στρατιωτικών δαπανών στο δημόσιο χρέος.
Στη συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι των υπουργείων Οικονομικών της Μεγάλης Βρετανίας, της Πολωνίας, της Σουηδίας, της Δανίας, της Φινλανδίας και της Ολλανδίας. Οικοδεσπότης ήταν η Πολωνία, η οποία ασκεί επί του παρόντος την Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε.
Στόχος: παράκαμψη των περιορισμών της ΕΕ και της Επιτροπής
Στο επίκεντρο της πρότασης ήταν η ιδέα του βρετανικού Υπουργείου Οικονομικών για τη δημιουργία μιας υπερεθνικής αμυντικής τράπεζας που θα μπορούσε να αγοράζει απευθείας όπλα για λογαριασμό των συμμετεχουσών χωρών. Αυτό θα εμπόδιζε το κόστος αγοράς να καταγραφεί ως εγχώριο έξοδο, κάτι που θα ήταν ιδιαίτερα ωφέλιμο για χώρες με αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο.
«Οι Βρετανοί βρίσκονται σε ένα δημοσιονομικό στεγανό, επομένως τους ενδιαφέρει πολύ αυτό» – είπε ένας από τους αξιωματούχους που γνωρίζει το ιστορικό των συνομιλιών.
Το έργο προϋποθέτει επίσης την απόκτηση μιας ειδικής ομάδας επενδυτών έτοιμους να χρηματοδοτήσουν τον τομέα των όπλων χωρίς να ανησυχούν για τα κριτήρια ESG (περιβάλλον, κοινωνία, εταιρική διακυβέρνηση), τα οποία περιορίζουν επί του παρόντος τις δυνατότητες κλασικών τραπεζών, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Μια εναλλακτική στα σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Το βρετανικό fund βρίσκεται σε άμεσο ανταγωνισμό με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία θέλει να αποδεσμεύσει 150 δισ. ευρώ για κοινές αγορές όπλων εντός της ΕΕ.
Ωστόσο, το σχέδιο της Επιτροπής δεν καλύπτει το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο δεν έχει υπογράψει επίσημη συμφωνία συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας με την ΕΕ μετά το Brexit.
Η Πολωνία επίσης δεν περιορίζεται σε μια ιδέα – ανέθεσε στο think tank Bruegel να προετοιμάσει μια ανεξάρτητη ιδέα μιας «τράπεζας αποκατάστασης», η οποία θα συζητηθεί με τους υπουργούς Οικονομικών κατά τη διάρκεια μιας άτυπης συνάντησης στη Βαρσοβία.
Νότια έναντι Βόρειας Ευρώπης
Το νέο ταμείο θα μπορούσε επίσης να ενδιαφέρει τις χώρες της Βαλτικής και τη Νορβηγία, αν και δεν βλέπουν όλες οι χώρες θετικά το έργο. Η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία προτιμούν τις επιδοτήσεις που χρηματοδοτούνται από κοινά δάνεια της ΕΕ – φοβούνται ότι η ανάληψη ανεξάρτητου χρέους για αμυντικούς σκοπούς θα μπορούσε να βλάψει την πιστοληπτική τους ικανότητα.
– Οι Νότιοι θέλουν επιδοτήσεις, όχι χρέη. Δεν ξέρω αν βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο συνομιλιών , είπε διπλωμάτης της ΕΕ.
Με τη σειρά τους, οι βόρειες χώρες αντιτίθενται στο κοινό χρέος, προτιμώντας μηχανισμούς που βασίζονται στις δικές τους πιστωτικές εγγυήσεις και ιδιώτες επενδυτές.
Τι, λοιπόν, ακολουθεί;
Παρά τα πολλά ανοιχτά ερωτήματα -όπως η δομή διαχείρισης και ο καταμερισμός των ευθυνών- οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις και η αβεβαιότητα σχετικά με τη μελλοντική εμπλοκή των ΗΠΑ στην Ευρώπη, ειδικά μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία, μπορεί να κάνουν τις εναλλακτικές αμυντικές πρωτοβουλίες να αποκτήσουν σημασία.
—
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ – Echedoros.blog